Viết lưu bút cuối năm – Cảm xúc và sự trưởng thành: Dấu ấn kỷ niệm, hành trình lớn khôn

 Khi những tia nắng cuối cùng của năm học dần tắt, không khí chia tay lại bao trùm lên những cô cậu học trò cuối cấp. Trong khoảnh khắc chuyển giao đầy ý nghĩa này, hoạt động "viết lưu bút cuối năm" trở thành một nghi thức không thể thiếu, không chỉ là nơi "cảm xúc" được gửi gắm mà còn là dấu mốc quan trọng thể hiện "sự trưởng thành" của mỗi học sinh. Tôi tin rằng, việc khuyến khích và hướng dẫn các em học sinh lớp 5 tham gia viết lưu bút sẽ giúp các em trân trọng quá khứ, ý thức về hiện tại và sẵn sàng cho những chặng đường mới.

Thực trạng và ý nghĩa của việc viết lưu bút cuối năm

Trong thời đại công nghệ số, việc trao đổi thông tin trở nên dễ dàng qua mạng xã hội. Tuy nhiên, lưu bút giấy vẫn giữ một giá trị đặc biệt mà không gì có thể thay thế.

• Thực trạng: Nhiều học sinh hiện nay có xu hướng ít viết tay, ít thể hiện cảm xúc trực tiếp bằng lời văn. Lưu bút có thể bị coi là "lỗi thời" hoặc không được chú trọng đúng mức.

• Ý nghĩa:

  • Lưu giữ kỷ niệm: Là cuốn nhật ký chung của cả lớp, ghi lại những khoảnh khắc, gương mặt, cảm xúc của một thời tuổi học trò.

  • Thể hiện cảm xúc chân thật: Giúp các em bộc lộ tình cảm, suy nghĩ, lời chúc dành cho bạn bè, thầy cô một cách sâu sắc và riêng tư hơn so với tin nhắn điện tử.

  • Ghi nhận sự trưởng thành: Khi đọc lại lưu bút sau này, các em sẽ thấy được sự thay đổi trong suy nghĩ, cách hành văn, những ước mơ ngây thơ ngày ấy.

  • Kết nối tình bạn, tình thầy trò: Là sợi dây gắn kết bền chặt những mối quan hệ đã được vun đắp trong suốt năm tháng học trò.

  • Bài học về sự tri ân: Giúp học sinh bày tỏ lòng biết ơn đến thầy cô, cha mẹ và bạn bè.

  • Rèn luyện kỹ năng viết: Một cơ hội tuyệt vời để học sinh thực hành kỹ năng diễn đạt bằng văn viết, trình bày suy nghĩ, cảm xúc một cách mạch lạc, sáng tạo.

Viết lưu bút cuối năm – Cảm xúc và sự trưởng thành: Cách giáo viên gợi mở và hướng dẫn

Để hoạt động viết lưu bút thực sự ý nghĩa và để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng học sinh, giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò định hướng và khơi gợi.

1. Chuẩn bị công cụ và không gian:

• Lưu bút chung của lớp: Chuẩn bị một cuốn sổ lưu bút lớn, đẹp mắt cho cả lớp. Trang trí bìa và trang đầu tiên thật ấn tượng với ảnh tập thể lớp, tên lớp, năm học.

• Lưu bút cá nhân (khuyến khích): Gợi ý học sinh tự chuẩn bị những cuốn sổ lưu bút nhỏ cho riêng mình để trao đổi với bạn bè thân thiết.

• Bút, màu, sticker, ảnh: Cung cấp hoặc khuyến khích học sinh mang theo các vật dụng trang trí để làm lưu bút thêm sinh động.

• Không gian thoải mái: Dành một vài tiết học cuối cùng hoặc buổi sinh hoạt lớp để học sinh có thể ngồi quây quần, thoải mái viết lưu bút cho nhau.

2. Gợi mở cảm xúc và định hướng nội dung:

• Ôn lại kỷ niệm: Giáo viên có thể bắt đầu bằng cách chiếu lại những bức ảnh kỷ niệm của lớp trong suốt năm học, gợi lại những câu chuyện vui, những khoảnh khắc đáng nhớ, những khó khăn đã cùng nhau vượt qua. Điều này sẽ khơi gợi cảm xúc và ý tưởng cho các em.

• Đặt câu hỏi gợi ý: Để các em không bị lúng túng khi viết, giáo viên có thể đưa ra một số câu hỏi gợi ý:

  • Bạn muốn nói gì với bạn bè/thầy cô/nhà trường?

  • Kỷ niệm đáng nhớ nhất của bạn về lớp/về ai đó là gì?

  • Bạn học được điều gì từ bạn bè/thầy cô?

  • Bạn muốn chúc bạn bè/thầy cô điều gì?

  • Ước mơ của bạn trong tương lai là gì?

  • Bạn nghĩ mình đã trưởng thành hơn như thế nào trong năm học này?

• Dạy về giá trị của sự tri ân: Nhấn mạnh việc thể hiện lòng biết ơn đến những người đã đồng hành cùng mình.

• Chia sẻ mục đích của lưu bút: Giải thích rằng đây không chỉ là cuốn sổ để viết, mà là nơi lưu giữ tình cảm, là bằng chứng cho một chặng đường đã qua.

3. Hướng dẫn cách viết lưu bút:

• Viết chân thành, cảm xúc: Khuyến khích các em viết từ trái tim, không cần quá cầu kỳ câu chữ.

• Ngắn gọn, súc tích: Tránh viết quá dài dòng, tập trung vào những điều muốn nói.

• Nên có lời chúc, lời hẹn ước: Để tạo thêm ý nghĩa cho lưu bút.

• Kèm theo chữ ký, tên thật, biệt danh (nếu có): Để dễ nhận diện.

• Có thể vẽ hình, dán ảnh: Giúp trang lưu bút thêm sinh động, cá tính.

• Viết về những điều tích cực: Hạn chế những lời lẽ tiêu cực, những kỷ niệm buồn không đáng có.

• Hướng dẫn viết thư gửi bản thân trong tương lai: Hoạt động này có thể là một phần riêng biệt hoặc lồng ghép vào lưu bút. Hướng dẫn các em viết về ước mơ hiện tại, những điều mình đang mong muốn ở tương lai, và hứa hẹn những điều sẽ làm để đạt được. Cuốn thư này có thể được niêm phong và hẹn ngày mở ra (ví dụ: khi học hết cấp 2, cấp 3...).

4. Tổ chức hoạt động viết lưu bút một cách sáng tạo:

• Vòng tròn lưu bút: Học sinh ngồi thành vòng tròn, truyền lưu bút cho nhau để mỗi bạn có thể viết cho tất cả các bạn.

• Góc lưu bút: Thiết kế một góc riêng trong lớp với bàn ghế thoải mái, đồ trang trí để các em có thể đến viết vào những giờ rảnh.

• Buổi "chia sẻ lưu bút": Sau khi các em đã viết xong, tổ chức một buổi nhỏ để một vài em tình nguyện đọc những dòng lưu bút ý nghĩa của mình hoặc của bạn.

• Khen ngợi những bài viết hay: Chọn lọc những đoạn viết chân thành, cảm động để khen ngợi, khuyến khích.

Minh họa từ trải nghiệm thực tế

Tôi nhớ khi lớp 5 của tôi chuẩn bị chia tay, tôi đã chuẩn bị một cuốn sổ lưu bút thật đẹp với chủ đề "Chuyến tàu tuổi thơ". Trang đầu tiên, tôi dán ảnh tập thể lớp và viết lời đề từ: "Chuyến tàu tuổi thơ của chúng ta sắp đến ga cuối cấp. Hãy cùng ghi lại những kỷ niệm đẹp nhất, những lời chúc chân thành nhất để mang theo trên hành trình lớn khôn sắp tới nhé!".

Tôi gợi ý các em viết về một kỷ niệm đáng nhớ nhất với bạn bè hoặc thầy cô, một điều mình muốn thay đổi ở bản thân, và một lời chúc gửi đến tương lai.

Có một em học sinh tên Minh, em vốn ít nói và ít thể hiện cảm xúc. Nhưng khi cầm cuốn lưu bút, em đã viết rất nắn nót những dòng gửi cho bạn thân của mình. Sau đó, tôi còn khuyến khích các em viết một lá thư cho "bản thân của 10 năm sau". Tôi đã niêm phong tất cả những lá thư đó và hẹn các em ngày hội ngộ sau 10 năm sẽ cùng nhau mở ra.

Kết quả là, cuốn lưu bút của lớp đầy ắp những trang viết chân thành, những hình vẽ ngộ nghĩnh và những lời chúc đáng yêu. Các em đã có một buổi chia tay đầy cảm xúc, với nụ cười và cả những giọt nước mắt. Điều đặc biệt là, sau đó nhiều năm, khi gặp lại các em đã trưởng thành, các em vẫn nhắc về cuốn lưu bút đó và lá thư gửi cho "bản thân tương lai" như một kỷ vật vô giá của tuổi học trò.

Lời kết

"Viết lưu bút cuối năm" không chỉ là một hoạt động kỷ niệm mà còn là một bài học ý nghĩa về "cảm xúc và sự trưởng thành". Bằng cách gợi mở, hướng dẫn và tạo không gian cho các em thể hiện tâm tư, giáo viên và phụ huynh đang giúp các em trân trọng những giá trị của tình bạn, tình thầy trò, đồng thời nhìn nhận rõ hơn về hành trình lớn khôn của chính mình.

Hãy nhớ rằng, những dòng chữ trong lưu bút không chỉ là mực trên giấy, mà là dấu ấn của những kỷ niệm, là minh chứng cho một thời hoa niên đẹp đẽ, và là lời hứa hẹn cho những chặng đường trưởng thành phía trước. Giáo viên và phụ huynh hãy cùng chung tay, vì một thế hệ học sinh Việt Nam không chỉ giỏi kiến thức mà còn giàu cảm xúc, biết trân trọng quá khứ và tự tin bước vào tương lai!