5 điều cha mẹ và giáo viên nên nhất quán để không làm trẻ rối loạn niềm tin

Trong quá trình trưởng thành, trẻ từ 6 đến 11 tuổi hình thành nhận thức về đúng – sai, tốt – xấu, đáng tin – không đáng tin dựa vào những người gần gũi nhất: cha mẹ và thầy cô.

Tuy nhiên, nhiều đứa trẻ trở nên bối rối, mất phương hướng, thậm chí mất niềm tin vào người lớn, chỉ vì… người lớn nói một đằng, làm một nẻo, hoặc mỗi người lại dạy con theo một kiểu.

❗ Rối loạn niềm tin là gì?

Là khi trẻ không biết tin vào ai, điều gì là đúng, hoặc nghi ngờ giá trị bản thân vì những thông điệp trái ngược nhau từ người lớn.

Ví dụ:

Ở nhà cha mẹ dạy “con cứ nói thật, ba mẹ không giận”, nhưng khi con nói thật lại bị mắng → Trẻ học cách giấu giếm.

Ở lớp cô giáo bảo “chia sẻ là điều tốt”, về nhà mẹ bảo “đừng chơi với mấy đứa suốt ngày xin đồ chơi” → Trẻ hoang mang.

Tâm lý trẻ ở tuổi này rất nhạy cảm:

• Trẻ chưa đủ khả năng phản biện lại người lớn
• Trẻ thường chọn cách im lặng, vâng lời hoặc bắt chước
• Nhưng bên trong lại hình thành những vết nứt về niềm tin

Nếu những điều này kéo dài, con sẽ:

• Mất lòng tin vào lời nói của người lớn
• Không dám thể hiện bản thân
• Phát triển lối sống hai mặt: bên ngoài ngoan – bên trong chống đối

✅ 5 điều cha mẹ và giáo viên cần nhất quán để giúp con vững vàng:

1. Cùng giữ lời hứa

• Trẻ rất nhạy với việc “người lớn nói mà không làm”.
• Nếu cô giáo nói “ai hoàn thành sớm sẽ được thưởng” nhưng không thực hiện → Trẻ thất vọng.
• Nếu ba mẹ hứa “cuối tuần đi chơi” nhưng bận việc lại quên → Trẻ không còn tin lời hứa.
• Gợi ý:
• Hứa ít, giữ lời nhiều.
• Nếu buộc phải thay đổi, hãy giải thích và xin lỗi con như với một người bạn.

2. Không mâu thuẫn trong cách dạy dỗ

Ví dụ:

Cô giáo dạy trẻ không nói dối, nhưng về nhà mẹ lại bảo: “Con đừng nói với bà nội là mẹ mua cái váy mới nhé!

Bố mắng: “Con không được đánh em!” nhưng chính bố lại thường xuyên la hét, cáu bẳn.

Khi lời nói và hành vi mâu thuẫn, trẻ sẽ:

• Bối rối không biết điều gì là đúng
• Chọn cách hành xử theo... lợi ích cá nhân (lúc thì nói dối, lúc thì thật thà)
• Gợi ý:
• Cha mẹ và giáo viên nên trao đổi, thống nhất nguyên tắc giáo dục cơ bản.
• Hãy dạy con bằng cách làm gương, không chỉ bằng lời nói.

3. Thống nhất trong cách xử lý lỗi sai

Nếu ở trường con bị mắng nặng khi làm sai, nhưng về nhà cha mẹ lại bênh:

“Cô giáo làm quá rồi, có gì đâu mà la dữ vậy!”

→ Con sẽ:

• Không dám học từ lỗi sai
• Hoặc bắt đầu chia phe: ở trường thì “diễn”, về nhà thì “chơi bài thương hại”

Gợi ý:

Nếu con làm sai, cha mẹ và giáo viên nên cùng nhìn lỗi như một cơ hội học tập, không phải để phán xét.

Cách nói nên mang tính hướng dẫn: “Lần sau con sẽ làm gì khác để tốt hơn?”

4. Thống nhất trong việc nhìn nhận nỗ lực của con

Có những em học sinh về nhà khoe: “Hôm nay con được cô khen vì biết giúp bạn!”

Nhưng cha mẹ lại buông một câu: “Học hành lo chưa xong, còn lo chuyện bao đồng.”

→ Trẻ sẽ cảm thấy nỗ lực của mình không được ghi nhận, và dần mất động lực làm việc tốt.

Gợi ý:

Dành thời gian lắng nghe những điều nhỏ mà con thấy tự hào.

Dù con chưa xuất sắc, hãy khen nỗ lực, không chỉ kết quả.

5. Thống nhất trong cách khích lệ và phê bình

Không “quá khen” ở nhà rồi “chê bai” ở trường, hoặc ngược lại.

Không nói xấu người lớn khác trước mặt con (“Cô đó khó quá, kệ đi!” / “Ba con chiều con hư thôi!”)

Trẻ cần một môi trường có sự đồng thuận và tôn trọng giữa người lớn để học cách:

• Lắng nghe
• Cải thiện
• Tự tin trưởng thành

Gợi ý:

• Cha mẹ và thầy cô nên tôn trọng nhau trước mặt trẻ
• Khi có bất đồng, nên trao đổi riêng – tránh đưa con vào thế phân xử hoặc chứng kiến xung đột người lớn

 Kết luận: Sự nhất quán là món quà lớn nhất dành cho lòng tin của con

Trẻ không cần cha mẹ và giáo viên phải hoàn hảo.

Điều con cần là những người lớn đồng hành với nhau vì sự phát triển của con.

Hãy cùng nhau:

• Giao tiếp thường xuyên
• Thống nhất nguyên tắc cơ bản
• Và hành động với cùng một mục tiêu: nuôi dưỡng một đứa trẻ biết tin vào bản thân, tin vào người lớn, và tin vào điều tốt đẹp.